Jak uprawiać hortensje? Cięcie, zimowanie, rozmnażanie hortensji ogrodowej

Hortensja ogrodowa po raz pierwszy przybyła z Japonii do Europy w 1790 roku. Obecnie jest jednym z najpopularniejszych krzewów, jakie pojawiają się w Polskich ogrodach. Wybierana jest przede wszystkim ze względu na swoje walory dekoracyjne. Najmocniej zwraca na siebie uwagę swoimi obfitymi kwiatostanami, jednak by móc się nimi cieszyć trzeba zapewnić hortensji odpowiednie warunki i właściwą pielęgnację.

Hortensja ogrodowa - informacje

Hortensja ogrodowa najczęściej osiąga około 1,5 m wysokości. Jej pędy są gęsto pokryte owalnymi liśćmi w ciemnozielonym kolorze. Na ich tle wyraźnie odznaczają się spore kwiatostany, którymi możemy się cieszyć od początku lata, do nastania pierwszych przymrozków. Kuliste kwiatostany osiągają średnicę około 25 cm i zbudowane są z kwiatów płonnych. Ich płatki mają charakter listków, dzięki czemu dekorują krzew tak długo - "przekwitając", nie opadają, ale zmieniają swoją barwę, by jesienią zaschnąć. Niektóre odmiany hortensji ogrodowej tworzą nieco spłaszczone kwiatostany. Na ich środek składają się malutkie kwiatki płodne, otoczone przez znacznie większe kwiaty płonne. Hortensje ogrodowe najczęściej występują w kolorze białym, różowym i błękitnym, jednak tylko w przypadku białego kolor jest niezmienną cechą krzewu. Kwiaty różowe oraz niebieskie mogą zmieniać swoją barwę w zależności od odczynu pH gleby. Na glebach kwaśnych, zawierających glin różowe kwiaty przebarwiają się na niebiesko. Jeśli gleba zmieni swój odczyn na zasadowy, niebieskie kwiaty staną się różowe, a nawet czerwone.

Hortensja ogrodowa ze względu na dużą dekoracyjność może być sadzona jako soliter, ale także jako element większych kompozycji, na przykład szpaleru. Niewielkie, młode krzewy można również uprawiać w donicy na tarasie.

Jak uprawiać hortensje?

Wybierając dla hortensji ogrodowych stanowisko, powinniśmy spróbować znaleźć równowagę między stanowiskiem półcienistym a słonecznym. W półcieniu krzewy lepiej się rozwijają, natomiast przy większym dostępie do słońca kwitną jeszcze obficiej. Hortensje ogrodowe preferują miejsca zaciszne o wilgotnej, przepuszczalnej i próchnicznej glebie. Jej odczyn powinien być w granicach lekko kwaśnego lub kwaśnego. Jeśli nie chcemy, by kwiaty naszych hortensji zmieniły kolor, najlepiej jest dobrać krzew na podstawie wartości pH. Krzewy o niebieskich kwiatach spokojnie możemy sadzić na glebach kwaśnych lub bardzo kwaśnych bez obawy, że zaczną przebarwiać się na różowo, natomiast dla odmian różowych najlepsze będą gleby o nieco wyższym pH. Jeśli jednak zmiana koloru jest naszym celem, musimy uważać, by nie podnieść pH powyżej 6,2, ponieważ tak wysokie odczyny mogą wywoływać chlorozę liści - zaczną żółknąć, a po czasie zaschną i opadną.

Sadzenie hortensji

Krzewy hortensji możemy kupić w dowolnym momencie okresu wegetacyjnego, więc tak naprawdę na ich sadzenie nie ma doskonałej pory roku. Jeśli zdecydujemy się to wiosną, musimy pamiętać, że krzew w ciągu całego roku będzie wymagał regularnego podlewania. Natomiast jesień, zwłaszcza ta późniejsza - stwarza ryzyko przemarznięcia krzewów, które nie zdążą się dostatecznie ukorzenić. Bez względu na dokładny termin, sadzenie hortensji powinniśmy przeprowadzić o poranku w pochmurny dzień, dzięki czemu roślina nie będzie od razu narażona na duże zmiany temperatur.

Przed zasadzeniem krzewu musimy dokładnie przygotować teren przeznaczony dla niego. Usuwamy wszystkie chwasty i dokładnie przekopujemy. Dołek powinien pozwalać na posadzenie krzewu na takiej samej głębokości, na jakiej rósł do tej pory w doniczce (na glebach piaszczystych kilka centymetrów głębiej), a przy tym powinien mieć dwukrotnie większą średnicę. Na dnie umieszczamy mieszankę kompostu, kwaśnej próchnicy, a także ziemi ogrodowej, zachowując proporcje 1:1:2. W przypadku gleb ciężkich na dnie powinna się znaleźć warstwa żwiru lub kamyczków, która spełni funkcję drenażu. W przypadku terenu o ciężkiej glebie przygotowanie najlepiej jest rozpocząć już rok wcześniej i wymieszać ją z korą sosnową, torfem lub kompostem.

Przed umieszczeniem krzewu w dołku można lekko przyciąć uszkodzone lub zbyt długie korzenie. Nie musimy obawiać się tego zabiegu, ponieważ przyczynia się on do lepszego rozrastania się korzeni, a więc lepszego przyjęcia się rośliny. Po przysypaniu i ubiciu ziemi hortensję należy obficie podlać. Najlepiej jest wykorzystać w tym celu deszczówkę, która nie podniesie odczynu pH.

Jeśli sadzimy kilka krzewów w formie szpaleru, powinniśmy zachować między nimi odstęp około metra.

Cięcie hortensji ogrodowych

Jeżeli w naszym ogrodzie mamy kilka gatunków hortensji, cięcie musimy dostosować do każdego z osobna. W przypadku hortensji ogrodowej corocznego cięcia się nie przeprowadza. Ten gatunek zakwita na pędach dwuletnich, a pąki wytwarza już jesienią poniżej zasychających kwiatostanów, które powinniśmy pozostawić na krzewie. Zimą będą one stanowić dodatkową osłonę dla delikatnych pączków, a my unikniemy ich uszkodzenia lub przypadkowego usunięcia.

Zaschnięte kwiatostany usuwamy dopiero wiosną, na przełomie kwietnia i maja - najkorzystniej jest delikatnie je odłamać. Wtedy również robimy przegląd rośliny i usuwamy jedynie pędy przemarznięte lub chore. Cięcie odmładzające można przeprowadzić co kilka lat. Jeśli nie chcemy całkowicie rezygnować z kwiatów w jednym sezonie, możemy przeprowadzić je stopniowo - na przykład w dwóch lub trzech turach.

Nawożenie i podlewanie hortensji

Hortensje ogrodowe to krzewy o dość dużych potrzebach pokarmowych, dlatego nie powinniśmy pomijać tego elementu ich pielęgnacji. Możemy w tym celu wykorzystać nawóz przeznaczony dla tego typu roślin, który dostarczy im wszystkich najważniejszych składników oraz nie wpłynie negatywnie na odczyn gleby. Stosujemy go od dwóch do trzech razy w sezonie, przy czym nie należy go dostarczać roślinom po zakończeniu sierpnia, by nie zakłócić ich przygotowywania się na nadejście zimy.

W trakcie sezonu wegetacyjnego konieczne jest również zadbanie o właściwe nawodnienie krzewów. Szczególnie istotne jest to w okresie kwitnienia oraz w czasie upałów. Nawet niewielki niedobór wody może przyczynić się do usychania liści oraz kwiatów. Gleba powinna być stale wilgotna, ale nie zalana. W trakcie podlewania trzeba zwracać uwagę, by nie zmoczyć kwiatów.

Zimowanie hortensji

Krzewy hortensji ogrodowej znoszą temperatury do -10℃, dlatego konieczne jest odpowiednie przygotowanie ich na nadejście zimy. Tym bardziej że zimę muszą przetrwać także pąki kwiatów. Jednak zabezpieczania ich przed chłodem nie możemy rozpocząć również zbyt szybko, ponieważ mogłoby to spowodować przedłużenie wegetacji, a tym samym przemarznięcie przy pierwszym silnym spadku temperatury. Z tego powodu robimy to dopiero, gdy końcem listopada ziemia przemarznie na kilka centymetrów.

Pozbawiony liści krzew wiążemy tak, by nabrał kształt stożka. Podłoże obsypujemy korą lub wykładamy iglastymi gałązkami - najlepiej na grubość około 20 cm. Cały krzew natomiast okrywamy agrowłókniną albo matą słomianą. Wiosną hortensję odsłaniamy stopniowo, by nie została uszkodzona przez pojawiające się nocne przymrozki.

W przypadku, gdy nasze hortensje ozdabiają taras - rosnąc w donicach - proces przygotowywania do zimy powinniśmy rozpocząć znacznie wcześniej. W drugiej połowie lata rozpoczynamy ograniczanie podlewania, a po opadnięciu liści i zakończeniu okresu wegetacji, wnosimy donicę do pomieszczenia. Powinna w nim panować niska temperatura około 0℃ oraz niska wilgotność. W trakcie zimy stosujemy oszczędne podlewanie. Gdy sezon wegetacyjny znowu się rozpocznie, nie wynosimy krzewów od razu na zewnątrz. Stopniowo przygotowujemy je do opuszczenia zimowego schronienia tak, by nie odczuły zbyt mocno nocnych chłodów. Podobnie przyzwyczaić muszą się także do mocnego światła.

Rozmnażanie hortensji ogrodowej

Hortensje możemy rozmnażać poprzez nasiona, ale jest to metoda czasochłonna, a przy tym niedająca pewności powodzenia, dlatego najbardziej poleca się rozmnażanie przez sadzonki zielne.

Sadzonki zielne pobieramy z pędów od czerwca do sierpnia. Powinny zostać ucięte pod drugą parą liści i mierzyć około 15 cm długości. Usuwamy z nich dolną parę liści, a drugą parę skracamy o połowę. Tak przygotowane sadzonki umieszczamy w inspekcie, w którym powinna panować temperatura około 24℃. Nowe roślinki spędzają tam cały rok, w czasie którego musimy dbać o odpowiednią wilgotność podłoża. Do podlewania najlepiej jest wykorzystywać deszczówkę. Wysadzamy je wiosną, pamiętając o wcześniejszym zahartowaniu ich, czyli przyzwyczajeniu do warunków na zewnątrz.