Tynk mozaikowy (marmolit) - czym jest? Rodzaje, zastosowanie, nakładanie tynku mozaikowego

Tynk mozaikowy nazywany również marmolitem to jeden z najpopularniejszych tynków ozdobnych do zadań specjalnych. Estetyczny, wyjątkowo odporny na zabrudzenia i uszkodzenia mechaniczne, wilgoć oraz szorowanie. Doskonale sprawdza się jako element dekoracyjny lub wykończenie elewacji budynku. Jest często stosowany w aranżacji wnętrz, szczególnie w pomieszczeniach narażonych na kontakt z wodą jak łazienka i na zabrudzenia np. kuchnia czy pokój małego majsterkowicza.

Tynk mozaikowy najczęściej spotykamy na cokołach budynków ze względu na wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne, odporność na szorowanie oraz możliwość mycia ściany pokrytej marmolitem. Ten rodzaj tynku można spotkać na ścianach pomieszczeń o podwyższonej wilgotności powietrza oraz trudnych do utrzymania w czystości, takich jak ganek, klatka schodowa, łazienka czy kuchnia. Odpowiednio dobrany kolor i wzór tynku ozdobnego idealnie komponuje się z sufitem i podłogą oraz zdobi pomieszczenie. Wśród tynków mozaikowych można znaleźć takie, które imitują naturalny kamień i wyglądają naprawdę szlachetnie, nawet w bardzo eleganckich pomieszczeniach.

Co to jest tynk mozaikowy?

Tynk mozaikowy to jest rodzaj tynku cienkowarstwowego, z żywicy akrylowej z wypełnieniem z naturalnego lub syntetycznego kruszywa, które nadaje mu określoną barwę oraz fakturę. Spoiwem tego tynku jest żywica akrylowa wzbogacona drobnymi kamyczkami lub innym syntetycznym wypełnieniem. Tynk mozaikowy występuje w kilku wersjach, które różnią się grubością kruszywa naturalnego, syntetycznego, a nawet brokatu i nadają ścianie wyjątkową fakturę. Cechą charakterystyczną marmolitu jest duża elastyczność, która sprawia, że tynk jest odporny na uszkodzenia mechaniczne i szorowanie. Ścianę pokrytą marmolitem można czyścić na mokro ostrą gąbką, a nawet szczotką. Zawartość żywicy akrylowej sprawia, że woda nie wsiąka w ścianę, natomiast ze względu na dużą paro-przepuszczalność wilgoć znajdująca się w pomieszczeniu swobodnie odparowuje.

Rodzaje tynków mozaikowych

Tynki mozaikowe różnią się od siebie grubością i rodzajem wypełnienia. Najdrobniejszy tynk mozaikowy jest wzbogacony kruszywem o średnicy około 0,5 mm, a w najgrubszym znajdują się ziarna o grubości 3 mm. Innym rodzajem tynków mozaikowych są mieszanki wypełnione kruszywem syntetycznym oraz brokatem, które najczęściej wykorzystuje się do dekorowania ścian wewnątrz budynków. Wybierając rodzaj tynku mozaikowego, należy zawsze upewnić się, czy jest to mieszanka dedykowana do ścian zewnętrznych, czy wyłączenie użytku wewnętrznego. Kruszywo naturalne lub syntetyczne, czyli wypełnienie tynku decyduje o tym, jaki kolor i fakturę będzie miała ściana po nałożeniu marmolitu, dlatego ten rodzaj dekoracji ściennej należy wybierać bardzo starannie. Najdroższe są tynki mozaikowe z naturalnym wypełnieniem, czyli drobnymi kamyczkami w jednym lub kilku kolorach, a najtańsze syntetyczne. Marmolit syntetyczny występuje w szerokiej palecie barw, jednak charakteryzują się mniejszą odpornością na działanie promieni UV i z biegiem czasu kolor może płowieć.

Tynk mozaikowy - zastosowanie

Tynk mozaikowy jest bardzo ozdobny, ale największą zaletą marmolitu jest wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć i szorowanie. Tynk mozaikowy można położyć na wszystkich ścianach, tylko na jednej lub na wybranych elementach budynku. Wysoka odporność na uszkodzenia, nieprzepuszczalność wody oraz wyjątkowa atrakcyjność wizualna sprawiają, że tynki mozaikowe niezmiennie od wielu lat cieszą się bardzo dużą popularnością. Marmolit można stosować jako tynk ozdobny:

• na elewacjach - w praktyce tynk mozaikowy jest doskonałym materiałem wykończenia elewacji, a szczególnie tych elementów budynku, które są najbardziej narażone na zabrudzenia i uszkodzenie. W wielu domach marmolitem tynkuje się cokół wokół budynku i inne newralgiczne części budowli jak słupy i filary, ścianę przy wejściu do domu, wokół schodów czy gospodarcze skrzydło budynku. Odpowiednio dobrany marmolit prezentuje się bardzo elegancko i z powodzeniem może imitować naturalny kamień.
• na ścianach pomieszczeń o podwyższonej wilgotności. Tynk mozaikowy chroni ściany przed nasiąkaniem wodą, dlatego doskonale sprawdza się w takich pomieszczeniach jak kuchnia, łazienka czy pralnia. Dodatkową zaletą marmolitu w tych pomieszczeniach jest możliwość mycia ścian na mokro, a nawet szorowania. Nawet przy najlepszej wentylacji ściany kuchenne po pewnym czasie pokrywa tłusty osad z gotowania i pary wodnej. Ściany pokryte tynkiem mozaikowym można czyścić mokra gąbką, a nawet szorować miękką szczotką. A to oznacza, że raz otynkowane pomieszczenie będzie piękne i czyste przez długie lata.
• w pomieszczeniach szczególnie narażonych na zabrudzenia. Ganek, klatka schodowa czy korytarz i wszystkie wnętrza, w których ściany brudzą się znacznie szybciej, pojawiają się na nich odciski palców, lub jak w przypadku ganku mogą zostać zabrudzone przez mokre i ubłocone obuwie czy pochlapane przez psa wracającego ze spaceru. W tych pomieszczeniach marmolit sprawdza się równie dobrze, jak kafelki na ścianie, ale tworzy w pomieszczeniu ciepły domowy klimat. I co najważniejsze ten rodzaj tynku jest elastyczny ,co w praktyce oznacza, że dużo bardziej odporny na uszkodzenia mechaniczne niż ściany pomalowana zwykłą farbą, a nawet niektóre kafelki.
• na wykończeniu kominka - tynki mozaikowe są dostępne w całej gamie kolorów i wzorów, dlatego bez problemu można wybrać wzór imitujący naturalny kamień. Ty bardziej, że w sprzedaży dostępne są tynki ozdobne z wypełnieniem syntetycznym o różnym kształcie. Do wykończenia kominka doskonale sprawdza się tynk z brokatem, który przy odpowiednim oświetleniu przepięknie się mieni i sprawia, że całe wnętrze staje się eleganckie i nieco glamour.
• na ścianach jako ozdoba w salonie - tynk szlachetny jest doskonałą ozdobą każdej ściany, szczególnie dobrze prezentuje się połyskująca fakturowana ściana w salonie, która kontrastuje z pozostałymi ścianami. Marmolit doskonale sprawdzi się w strefie RTV oraz każdej na ścianie, którą chcemy wyeksponować.
• na ścianach przy łóżku lub biurku w pokoju dziecięcym. Wiele dzieci bardzo lubi dotykać ścianę, a nawet malować po niej. Najbardziej narażone w pokoju dziecięcym są ściana przy łóżku na której wcześniej lub później pojawiają się odciśnięte palce, a nawet całe dłonie, a także ściana przy której stoi biurko małego artysty. Pokrycie tych dwóch ścian tynkiem mozaikowym sprawia, że stają się odporne na zabrudzenia, a nawet uszkodzenia mechaniczne. Ponadto ściany z marmolitem łatwo się czyści, więc nie trzeba ciągle upominać dziecka i każdego roku malować pokoju dziecięcego.
• nad blatem kuchennym - tynk mozaikowy jest doskonałą alternatywą dla płytek i paneli szklanych nad blatem kuchennym. Ściana jest odporna na wilgoć, parowanie i uszkodzenia mechaniczne, nie trzeba więc się obawiać, że uszkodzimy ją podczas gotowania czy mycia naczyń. Ponadto marmolit w kuchni jest łatwy do utrzymania w czystości, nie musimy się obawiać, że porysujemy powierzchnię jak w przypadku ozdobnego szkła lacobel czy grafiki na szkle.
• w kąciku jadalnianym, czyli na ścianie przy której znajduje się stół kuchenny, to doskonałe rozwiązanie. Tynk ozdobny jest odporny na uszkodzenia mechaniczne, więc nie nie obijemy ściany krzesłem. Ponadto wszelkie plamy łatwo można wyczyścić, dzięki czemu ściana przez długi czas wygląda czysto i schludnie.

Jak wybrać kolor marmolitu?

Pierwszą i najważniejszą kwestią jest estetyka, decydując się na tynk szlachetny, oczekujemy, że elewacja czy wnętrze domu będą, wyglądać estetycznie a kolor tynku będzie pasował do całej aranżacji. Jest jednak pewien wyjątek, o którym rzadko sprzedawcy tynków ozdobnych informują klienta. Marmolit na ścianie południowej będzie narażony na ciągły kontakt z wysoką temperaturą i promieniami UV i w tym wypadku wybór koloru ma kluczowe znaczenie. Zbyt wysoka temperatura i długotrwała ekspozycja na mocne promienie UV może prowadzić do odkształcenia marmolitu na ścianie. W celu zmniejszenia tego ryzyka na bardzo nasłonecznioną ścianę zaleca się wybór jaśniejszych kolorów, które nie przyciągają promieni słonecznych, ale je odbijają. Kupując tynk mozaikowy na zewnątrz, zawsze również należy poprosić sprzedawcę o tynk zewnętrzny, który nie blaknie w promieniach słonecznych. Pamiętajmy, że nie każdy marmolit jest tynkiem zewnętrznym, a produkt przeznaczony do użytku wewnętrznego może w promieniach słońca wyblaknąć. Jeśli chcemy osiągnąć naprawdę trwały efekt, znacznie lepszym wyborem będą tynki mozaikowe z wypełnieniem z naturalnego kruszywa, które wykazują znacznie większą odporność na blaknięcie koloru.

Jak nałożyć tynk mozaikowy?

Tynk mozaikowy nakładamy tylko na powierzchnie które są zwarte, niepopękane i takie, które dobrze się "trzymają" się ściany. O estetyce i wytrzymałości marmolitu w głównej mierze decyduje przygotowanie ściany i sposób nałożenia tynku. Profesjonalne tynkowanie marmolitem wykonujemy w następującej kolejności:

1. Naprawianie ubytków i pęknięć ścian. Przed nałożeniem tynku szlachetnego należy zatem zaprawić wszystkie pęknięcia i ubytki w ścianach. W przypadku tynkowania ścian zewnętrznych do zaprawek należy używać dedykowanego wypełnienia, które zespala nawet większe pęknięcia i ubytki w ścianie.
2. Ujednolicenie powierzchni, jeśli ściana na której chcemy położyć marmolit to gołe cegły lub pustaki, pomiędzy którymi znajdują się wklęśnięcia na spojeniu (fudze), warto je uzupełnić szpachlą zewnętrzną. Natomiast ściany otynkowane barankiem, warto wygładzić, wówczas przyczepność marmolitu będzie większa, a powierzchnia równa.
3. Czyszczenie podłoża, tynk nałożony na zakurzoną lub brudną ścianę może odpadać, lub popękać, ponieważ nakładana warstwa nie przyklei się do ściany a do pyłu i osadu na niej. Przed nałożeniem tynku żywicznego należy zatem dokładnie omieść ściany budynku i umyć wodą z węża lub karcherem. Na tak przygotowanej ścianie marmolit będzie się dobrze trzymał i świetnie się prezentował.
4. Gruntowanie, ścianę przed nakładaniem marmolitu należy pokryć gruntem. W przypadku ścian stosunkowo nowych, które wcześniej nie były malowane, wystarczy jedna warstwa gruntu. Stare ściany, które mają nalot z pyłków drzew lub sadzy i są to zabrudzenia, których nie da się usunąć, podczas mycia budynku dla bezpieczeństwa można pokryć dwiema warstwami gruntu, który zapewnia lepszą chłonność powierzchni.
5. Przygotowanie ściany to nie wszystko należy teraz poczekać na właściwą pogodę. Marmolit nakładamy, kiedy temperatura powietrza jest optymalna - nie przekracza 25 stopni C i nie jest niższa niż 10 C. Silny wiatr, deszcz i mocne słońce również nie będą sprzyjały podczas nakładania tynków zewnętrznych. Najlepszą porą roku na tynkowanie marmolitem elewacji jest więc wiosna lub wczesna jesień.
6. Przygotowanie narzędzi. W tym wypadku wystarczy zaopatrzyć się w folię malarską lub duży karton, taśmę malarską i papier do oklejania okien, pacę do nakładania tynku i drugą plastikową do wyrównania tynku na ścianie. Wiertarkę z nakładką mieszającą (mieszadłem). Przy tynkowaniu niewielkiej powierzchni wystarczający będzie również stary mikser kuchenny oraz szpachelkę.
7. Oklejanie okien, drzwi i innych powierzchni znajdujących się blisko otynkowanej ściany. Oklejanie zaczynamy od ram okiennych, które należy dokładnie pokryć taśmą malarską lub za pomocą tej taśmy i gazet, lub papieru malarskiego okleić całe okna wraz z futrynami. Im dokładniej wykonamy tę czynność, tym mniej czyszczenia czeka nas po skończonym tynkowaniu. Podobnie postępujemy z innymi elementami budynku, które w czasie tynkowania mogą się zabrudzić marmolitem.
8. Zabezpieczenie podłoża. Podłoże wokół tynkowanej ściany wykładamy folią malarską lub dużym kartonem, wówczas nie będzie trzeba go czyścić po skończonej pracy.
9. Przygotowanie masy tynkowej. Na kartonie lub folii stawiamy pojemnik z tynkiem mozaikowym i dokładnie mieszamy jego zawartość wiertarką, mikserem lub zwykłą szpachelką. Czynność ta ma na celu dokładne wymieszanie wszystkich składników, czyli równomierne rozprowadzenie wypełnienia (kruszywa lub drobinek syntetycznych). Uwaga zbyt długie mieszanie marmolitu doprowadza do jego napowietrzenia. Powstanie w masie tynkowej bąbelków powietrza utrudnia nakładanie tynku na ścianę.

Jak nakładać tynk mozaikowy - instrukcja

1. Nakładanie tynku na ścianę. Ta czynność wygląda podobnie jak szpachlowanie, jednak w tym wypadku powierzchnia jest fakturowana więc i praca znacznie łatwiejsza.
   • Nabieramy szpachelką wcześniej wymieszany tynk, a potem przekładamy marmolit ze szpachelki na pacę.
   • Na ścianę nakładamy warstwę tynku o maksymalnej grubości 3 mm;
   • Za pomocą pacy nakładamy tynk na ścianę kolistymi ruchami zawsze w tym samym kierunku od góry w dół lub odwrotnie;
2. Nadmiar marmolitu odkładamy do pojemnika i od razu dokładnie mieszamy ze znajdującą się w nim masą.
3. Marmolit nakładamy bez żadnych przerw, ponieważ zaschniętej masy nie da się wygładzić i połączyć z nowo nałożoną. W przypadku tynków mozaikowych zawsze nakładamy mokry marmolit obok mokrego już nałożonego a granicę zacieramy;
4. Zacieranie tynku to czynność, którą wykonujemy dedykowaną pacą, którą nakładamy tynk, ma na celu zatarcie granic między dwoma nałożonymi warstwami. W praktyce po nałożeniu dwóch pasów tynku obok siebie powstaje granica, którą zacieramy plastikową pacą. W ten sam sposób można również wyrównać inne niedoskonałości powstałe podczas tynkowania;
5. Wygładzanie końcowe, po skończonej pracy, czyli kiedy tynkiem została pokryta cała ścian lub zatankowaliśmy w całości wybrany fragment budynku należy otynkowaną powierzchnię wygładzić. Czynność tą wykonujemy bezpośrednio po zakończonym tynkowaniu, czyli w czasie kiedy marmolit jest jeszcze mokry i bardzo elastyczny. Do wygładzania używamy dedykowanej plastikowej pacy, którą wyrównujemy całą tynkowaną powierzchnię. Wygładzanie wykonujemy od góry do domu prostymi pasami. Nie gładzimy gotowego tynku nigdy kolistymi ruchami!!!
6. Schnięcie - Tynk mozaikowy potrzebuje od kilku do nawet kilkunastu godzin na wyschnięcie. Niestety do czasu całkowitego wyschnięcia tynk nie ma jeszcze swoich właściwości i należy go chronić przed działaniem wody i promieni słonecznych. Kiedy marmolit stanie się trwały ściana uzyska kolor taki jak został wybrany na wzorniku, a tynk będzie odporny na uszkodzenia, wodę i szorowanie.

Tynk mozaikowy nie jest trudny do nałożenia pod warunkiem, że prawidłowo przygotujemy powierzchnię i wszystkie czynności zostaną wykonane zgodnie z instrukcją.